Autorem artykułu jest: ZEME Sp. z o.o.
W jednym z poprzednich artykułów (styczeń 2022) omawialiśmy odpady z branży galwanicznej. Skupiliśmy się wówczas na kąpielach odzyskowych, na bazie kwasu siarkowego z miedzią i niklem. Jednak jedną z najpopularniejszych kąpieli, która ma zastosowanie na szeroką skalę i to pomimo działań Unii Europejskiej o ograniczeniu jej stosowania, stanowią powłoki na bazie chromu sześciowartościowego – Cr (VI).
Popularność chromu w przemyśle
Technologia chromowania galwanicznego jest popularne z kilku powodów. Zastosowanie powłok chromowych znacząco zwiększa odporność wyrobów, chroni je przed korozją, poprawia ich właściwości i wygląd. Chrom (VI) daje również możliwości zastosowania różnych barw na powłokach przez zastosowanie dodatków chemicznych, co podnosi walory estetyczne produktów. Powłoki dekoracyjne i ochronne na bazie chromu (VI) charakteryzują się również dużo lepszymi właściwościami, niż pokrycia realizowane z zastosowaniem innych substancji. Wszystkie powyższe argumenty powodują, że chrom jest niezastąpiony w procesach galwanicznych.
Właściwości chromu na VI stopniu utlenienia
Dlaczego więc chrom ma tylu przeciwników, dlaczego o nim piszemy?
Chrom na VI stopniu utlenienia posiada szereg negatywnych właściwości, udowodnionych poprzez niezależne badania naukowe. Jest on silnie toksyczny i rakotwórczy, mutagenny, może powodować wady genetyczne. Stanowi zagrożenie zarówno w stanie stałym (bezwodnik), jak i w postaci przygotowanych kąpieli czy ich odpadów. Wszystkie te właściwości są opisane w każdej karcie charakterystyki zakupionych produktów – są to informacje ogólnie dostępne, jednak nie wpływa to negatywnie na stosowanie chromu w procesach galwanicznych.
Zmiany w prawie
Przynajmniej od kilkunastu lat trwają rozmowy na temat zastąpienia chromu w procesach galwanicznych innymi kąpielami. Niestety na obecnym etapie wiedzy i technologii nie udało się na skalę przemysłową wykorzystać innych kąpieli, których łatwość stosowania choć po części dorównywała by kąpielom na bazie chromu (VI). Ze względu na tą uniwersalność kąpieli chromowych, uznano więc, że chrom jest niezastąpiony i pomimo zweryfikowanych, negatywnych informacji, na jego temat pozostaje jednym z głównych składników kąpieli.
Kąpiele na bazie chromu (III) – alternatywa dla kąpieli opartych na chromie (VI)
Alternatywą dla stosowania kąpieli na bazie chromu (VI), są kąpiele chromowe na III stopniu utlenienia. Część podmiotów rynkowych zdecydowała się na zastosowanie kąpieli chromu trójwartościowego ze względu na zdecydowanie mniejszą toksyczność związków chromu (III), dla środowiska jak również korzystniejszą cenowo utylizację odpadów. Natomiast stosowanie chromu trójwartościowego ma też swoje wady. Należą do nich: obniżona odporność powłok, ich zmienny odcień, co jest niezwykle istotne przy elementach dekoracyjnych, konieczność dodatkowej analizy kąpieli pod kątem wystąpienia zanieczyszczeń w procesie (zaburzenia procesu chromowania). Wszystkie te wady mają często decydujący wpływ na wybór chromu (VI) w zastosowaniu na skalę przemysłową.
Ograniczenie negatywnych skutków chromu (VI)
Mając na uwadze uniwersalność kąpieli chromowych na VI stopniu utlenienia, należy się zatem skupić na czynnościach, ograniczających negatywne skutki tych substancji dla ludzi i środowiska. W praktyce firmy wykorzystujące chrom stosują wzmożoną kontrolę narażenia na te związki, wprowadzają dodatkowe procedury bezpieczeństwa, analizy, badania, minimalizując tym samym narażenie pracowników na właściwości chromu. Konieczne jest również informowanie pracowników, ich okresowe szkolenie i edukowanie w zakresie właściwości chromu, jak również stosowanych procedur.
Neutralizacja odpadów chromu – wąskie grono odbiorców
Każda kąpiel chromowa po zastosowaniu do danej ilości cyklów produkcyjnych traci swoje właściwości. Pomimo zabiegów spowalniających powstanie odpadów niebezpiecznych, nie da się ostatecznie uniknąć ich wytworzenia. Powstanie odpadów kąpieli chromowych niesie ze sobą pytanie o właściwe zagospodarowanie toksycznych i rakotwórczych odpadów. Sprawdzoną metodą jest w tym wypadku redukcja chromu VI do chromu III i strącenie do osadu. Osad ten, ze względu na redukcję chromu nie posiada już właściwości rakotwórczych, nadal jednak stanowi odpad niebezpieczny, który ostatecznie musi zostać odpowiednio zagospodarowany.
Oferta ZEME
ZEME świadczy usługi odbioru, transportu i dostarczenia sprzętu i urządzeń do gromadzenia odpadów przemysłowych.
Konkurencyjność naszej oferty wynika z zaawansowanych technologicznie procesów zagospodarowania odpadów oraz kilkunastoletniego doświadczenia naszych Specjalistów. Dzięki wsparciu dedykowanych systemów informatycznych zyskasz większą kontrolę nad gospodarką odpadów w Twojej firmie.
Jesteśmy w stanie zapewnić wszelkie wsparcie w zakresie szeroko pojętej Ochrony Środowiska i kompleksowej gospodarki odpadami.
Chciałbyś porozmawiać nt. zagospodarowania odpadów niebezpiecznych w Twoim zakładzie?
Zapraszamy do kontaktu - nasi Specjaliści dobiorą dla Ciebie najlepsze rozwiązania.
